Wie maken het Duivelsteen?



Bart De Smaele - archeoloog

Bart De Smaele - archeoloog

“Vondsten maken de geschiedenis concreet en maken archeologie begrijpelijk voor iedereen.”

Bart De Smaele is als archeoloog nauw betrokken bij het volledige archeologische traject van het Gentse Duivelsteen. Hij leidt het onderzoek vanuit Hembyse Archeologie, het archeologisch bureau dat hij samen met zijn vrouw Hadewijch Pieters runt. Hun kleinschalige praktijk combineert veldwerk met nauwkeurige documentatie: Bart richt zich op de onderzoeken op het terrein, terwijl Hadewijch instaat voor de verwerking en verslaggeving van de gegevens.

Bij het Duivelsteen stond Bart in voor het opstellen van de archeologienota in het kader van de omgevingsvergunning en coördineerde hij de verschillende fases van het archeologisch onderzoek: van sonderingsputten en proefsleuven tot opgravingen. Ook kleinere ingrepen zoals boringen gebeurden onder zijn toezicht. Elke stap werd zorgvuldig uitgevoerd, met oog voor de archeologische waarde van de site.

Wat het project voor Bart bijzonder maakt, is de combinatie van een beschermde historische plek met goed bewaarde archeologische lagen, én de ligging aan de Schelde, die al eeuwenlang een bepalende rol speelt in de ontwikkeling van Gent. De site bood bovendien een zeldzaam inkijkje in de natuurlijke ondergrond van vóór de stadsontwikkeling — sporen van een landschap uit de 9e à 10e eeuw kwamen er aan het licht.

Tijdens het onderzoek kwamen verschillende vondsten naar boven die het verhaal van het Duivelsteen verrijken: pottenbakkersafval, biscuittegels uit de 16e en 17e eeuw, een halffabricaat tegel met gekribbeld bloemmotief, ovenstructuren en stapelsystemen voor aardewerkproductie. Ook middeleeuws aardewerk hielp bij het dateren van bouwfasen.

Een opvallende vondst was een zandstenen vijzel, aangetroffen op slechts 30 centimeter onder de vloer van de crypte. De vijzel was hergebruikt als een zogenaamde “veegpot” — een potje in een kelderhoek waarin vuil en water konden worden verzameld. Een gelijkaardig exemplaar, gedateerd tussen 1400 en 1500, wordt bewaard in het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn.

Voor Bart maakt dit project duidelijk hoe archeologisch onderzoek waardevol kan samengaan met stadsvernieuwing en erfgoedzorg. Wanneer het project afgerond is, kijkt hij ernaar uit om het Duivelsteen eens anoniem te bezoeken met zijn zoontje — als vader, archeoloog en Gentenaar.



Fotografie © Titus Simoens
Tekst: Nina Swaans

De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.
De vijzel of het 'veegpotje' dat op 30 centimeter onder de vloer van de crypte werd gevonden door Hembyse archeologie. In het Provinciaal Archeologisch Depot in Alphen aan den Rijn beschikt men over een vergelijkbare vijzel, die gedateerd wordt in de periode 1400 - 1500.